“วันรัฐธรรมนูญ” ซึ่งตรงกับวันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันสำคัญที่คนไทยควรจดจำเพราะเป็นวันที่ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญฉบับแรกในปี พ.ศ. 2475 ถือเป็นจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญของประเทศ เมื่อเราเปลี่ยนจากการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยมี รัฐธรรมนูญ เป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ ทำหน้าที่กำหนดโครงสร้างการปกครอง กำหนดสิทธิ หน้าที่ และเสรีภาพของประชาชน รวมถึงสร้างกลไกในการตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจของรัฐ เพื่อไม่ให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีอำนาจมากเกินไป
คำศัพท์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ
กฎหมายรัฐธรรมนูญ คือ กฎหมายทั้งหมดที่เกี่ยวกับการจัดระเบียบโครงสร้างรัฐและการใช้อำนาจรัฐ ครอบคลุมรัฐธรรมนูญและกฎหมายอื่นๆ เช่น กฎหมายเลือกตั้ง กฎหมายพรรคการเมือง
รัฐธรรมนูญ คือ กฎหมายสูงสุดของประเทศที่กำหนดรูปแบบการปกครอง โครงสร้างองค์กรรัฐ และสิทธิเสรีภาพของประชาชน กฎหมายใดขัดรัฐธรรมนูญถือเป็นโมฆะ
แนวคิดรัฐธรรมนูญนิยม เป็นปรัชญาการปกครองที่เน้นว่าอำนาจรัฐต้องถูกจำกัด ต้องเคารพสิทธิเสรีภาพประชาชน และต้องมีกลไกตรวจสอบถ่วงดุล
ศาลรัฐธรรมนูญ คือ องค์กรอิสระที่ทำหน้าที่วินิจฉัยว่ากฎหมายหรือการกระทำของรัฐขัดต่อรัฐธรรมนูญหรือไม่ เปรียบเสมือน “ผู้พิทักษ์รัฐธรรมนูญ”
สอดคล้องกับ SDGs 16 : Peace, Justice and Strong Institutions (สันติภาพ ความยุติธรรม และสถาบันที่เข้มแข็ง)
ธนกร สายบัวทอง
ผู้สรุปรายงาน
